Kuşkonmaz; binlerce yıldır insanlık tarafından toplanan, yetiştirilip tüketilen sağlıklı ve lezzetli bir sebzedir.
Antik Mısır’dan Roma İmparatorluğu’na, Fransız ve Osmanlı saraylarından Mustafa Kemal Atatürk’ün sofrasına kadar birçok kültürde kuşkonmaz büyük rağbet görmüş ve sofralarda değerli bir yere sahip olmuştur. Kuşkonmazın bu uzun tarihçesi, lezzetinin ve sağlık faydalarının insanlar için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.
Bazı kaynaklara göre ülkemiz topraklarının Asparagus officinalis’in anavatanı olduğu düşünülmektedir. Gerçekten de Anadolu’nun hemen hemen her köşesinde yabani kuşkonmaz yaşamaktadır ve yemek kültürümüzüm bir parçasıdır. Girit’te “avronyez/izvinye”, Muğla’da “tilkişen”, Aydın’da “kedirgen”, Amasya’da “menevcer”, Kıbrıs’ta“ayrelli” gibi olarak bilinen yabani kuşkonmaz, farklı bölgelerimizde hem isim hem de lezzet açısından benzersizdir.
En İnce Kuşkonmazlar
Yabani kuşkonmaza en yakın formda olan bu tür, geleneksel Akdeniz mutfağından bugüne gıda çeşitliliğimizin önemli bir unsuru. Renkleri yeşilden mora, bazen de alacalı tonlara dönebilir. Çalı ve sarmaşık bitki olarak iki formu vardır. Gövde ve uç kısmında hafif açılmış tomurcuklar ve ince dallanmalar görülebilir. Narin ve değerli bir üründür.
Yöresel mutfaklarda farklı adlarla bilinir: Girit’te “avronyez/izvinye”, Muğla’da “tilkişen”, Aydın’da “kedirgen”, Amasya’da “menevcer”, Kıbrıs’ta“ayrelli” gibi.
İnce doğranıp soğanla kavrulup yumurta eklenip çırpılınca kendine özgü, acı-tatlı dengeli bir lezzet sunar ve Akdeniz’in en klasik kuşkonmaz tarifini oluşturur. Çiğ olarak da tüketilebilir.
 | ÇORBADA |
 | YUMURTA İLE |
| TÜRLÜ VE SOSLARDA |
| SOTE |
| IZGARADA / FIRINDA |
| SALATA / CACIKTA ÇİĞ |
| ÇORBADA |
| YUMURTA İLE |
| TÜRLÜ VE SOSLARDA |
| SOTE |
| IZGARADA / FIRINDA |
| SALATA / CACIKTA ÇİĞ |
İnce Kuşkonmazlar
İnce kuşkonmazlar, hızlı pişme süresi ve yumuşak dokusuyla mutfakta pratikliği zerafetle buluşturur. Küçük veya orta boy doğranmış halde sotelerken bir kaç çevirmede hazır olur, yüksek ateşte 4 dakikada pişer.
Makarna veya risotta soslarında canlı ve parlak yeşil bir dokunuş sağlar. Doğrudan salatalara konabilir, ince doğranıp cacıkta kullanılabilir.
Tatlımsı aroması tariflere sade ve doğal bir şıklık katar.
Onunla yapacağınız kuşkonmaz çorbalarında koyu yeşil renk sağlarsınız.
Orta Kalınlık Kuşkonmazlar
Kaynar suya atıp 4 dakika pişirebilir, veya 10 dakikada soteleyebilirsiniz.
Fırında balık ve et yemeklerinde, ızgara et yanında veya doğranarak türlülerde kullanılabilir. Poşe yumurtanın klasik altlığıdır. Makarna veya risottalarda kullanılır.
Kararında piştiğinde formunu korur, kıtır ve dolgun bir doku sunar.
Onunla yapacağınız kuşkonmaz çorbalarında açık yeşil renk sağlarsınız.
| ÇORBADA |
| YUMURTA İLE |
| TÜRLÜ VE SOSLARDA |
| SOTE |
| IZGARADA / FIRINDA |
| SALATA / CACIKTA ÇİĞ |
| ÇORBADA |
| YUMURTA İLE |
| TÜRLÜ VE SOSLARDA |
| SOTE |
| IZGARADA / FIRINDA |
| SALATA / CACIKTA ÇİĞ |
Kalın Kuşkonmazlar
Kaynar suya atıp 8 dakika pişirebilir, veya doğrayarak türlü veya soslarda kullanabilirsiniz.
Ancak bütün kalıp haşmetini koruduğunda proteinli tabakların en şık eşlikçisi ve holandez sosla yapılan sunumların vazgeçilmezidir.
Mangalda pişerken formunu korur ve gizli lezzet nüansları ortaya çıkar.
Onunla yapacağınız kuşkonmaz çorbalarında çok açık yeşil, beyaza yakın renk sağlarsınız.
Eve gelince kuşkonmazları 1 parmak su dolu bir kabın içine koy ve buzdolabının kapak bölümüne yerleştir. Bu şekilde hem kuşkonmaz ideal nem dengesine kavuşacak ve uzun süre taze kalacak hem de dip kısmı hafifçe büküldüğünde “çıt” diye kırılacak ve kolayca ayıklanacak.
Kuşkonmazlar çok kalınsa alt kısımlarından ⅓’lük kısmını bir sebze soyacağı ile soyarak kullan.
Kalın kuşkonmazların ayıklanmış alt parçalarını soyarak içlerindeki beyaz etli kısmı çiğ olarak salatalarda kullan.
Kuşkonmazların ayıklanmış veya kesilmiş alt kısımlarını, soyduğun parçalarını suda 15 dakika kaynat ve sonra kullanmak üzere suyunu elde et.